Mwislamu wa Kwanza

Mwislamu wa kwanza (Kiarabu: أول المسلمين) ni yule mtu wa kwanza kumwamini Mtume wa Mwenyezi Mungu. Kule kuwa ni Muislamu wa kwanza, huhisabiwa kuwa na hadhi maalumu mbele ya Waislamu. Mashia wanamchukulia Imam Ali (a.s) kuwa ndiye mwanamume wa kwanza kuwa Mwislamu na bibi Khadijah ni mwanamke wa kwanza kuwa Mwislamu. Jambo hili pia limetajwa katika vyanzo vya kihistoria vya Sunni.

Kwa mujibu wa ripoti zitokazo katika baadhi ya vyanzo vya Sunni, Abu Bakar ametambulishwa kuwa ndiye mtu wa kwanza kusilimu. Rasul Jafarian, mwanahistoria wa Kishia, ameyachukulia madai hayo ya baadhi ya Masunni kuwa ni matokeo ya migogoro ya kimadhehebu baina ya Waislamu ambayo haina mashiko ya kihistoria.

Hadhi na nafasi yake

Mwislamu wa kwanza ni yule mtu wa kwanza aliyemwamini Mtume wa Uislamu (s.a.w.w). Suala la kuwa Muislamu wa kwanza kunazingatiwa kuwa ni heshima na hadhi maalumu kwa mtu huyo. [1] Kwa mujibu wa baadhi ya vyanzo, kule Imamu Ali (a.s) kuwa ndiye Mwislamu wa kwanza, Mtume (s.a.w.w) alilizingatia suala hilo kuwa ni suala linalompa yeye nafasi na hadhi maalumu katika jamii. [3]

Khadija (a.s) ni mwanamke wa kwanza wa kusilimu

Wanahistoria hawapingani kuhusiana na suala la bibi Khadija kuwa ndiye mwanamke wa kwanza kusilamu [4] Baadhi yao wamemtaja kuwa ndiye Muislamu wa kwanza kutoka pande zote mbili ( wanawake na wanaume). [5] Ibnu Athir, ambaye ni mwanahistoria wa Kisunni, amedai kuwepo makubaliano baina ya Waislamu juu ya suala la kwamba yeye alikuwa ndiye muumini wa kwanza wa Mtume (s.a.w.w). [6]

Kwa mujibu wa kauli ya Ahmad bin Abi Yaqub, mwanahistoria wa karne ya tatu; Bibi Khadijah ndiye mwanamke wa kwanza na Ali (a.s) ndiye mwanamume wa kwanza kumwamini Mtume (s.a.w.w). [7]

Ali (a.s) mwanamume wa kwanza kusilimu

Kwa mujibu wa hadithi, Mtume wa Muhammad (s.a.w.w) alimtambulisha Imam Ali (a.s) kuwa ni Mwislamu wa kwanza, Muumini wa kwanza [8] na mtu wa kwanza kumkubali Mtume Muhammad (s.a.w.w). [9] Sheikh Tusi alisimulia hadithi kutoka kwa Imam Ridha (a.s) kwamba; Imam Ali (a.s) ametambulishwa kama ndiye muumini wa kwanza wa Mtume wa Uislamu. [10] Inasemekana kwamba Shia wana maafikiano juu ya kwamba Imam Ali (a.s) alikuwa Muislamu wa kwanza. [11] pia Imam Ali (a.s) katika maneneo yake mbali mbali, ametaja wazikuwa yeye ndiye mtu wa kwanza katika Uislamu.[12]

Allameh Majlisi [13] na Hussein bin Hamdan Khasiibiy [14], mwandishi wa Shia wa karne ya nne, wamemtambua Imam Ali (a.s) kuwa ni Mwislamu wa kwanza. Pia, Muhammad bin Jarir Tabari, [15] Shamsuddin Dhahabi [16] na wengine [17] kutoka kwa wanahistoria wa Kisunni wamesimulia hadithi kadhaa kuhusu Imam Ali (a.s) kuwa ni Mwislamu wa kwanza.

Ripoti nyingine kadhaa

Baadhi ya Masunni wamezitaja riwaya ambazo zinasema kwa Abu Bakar [18] au Zaid bin Harith walikuwa ndiwo Waislamu wa kwanza [19] Mwanahistoria wa Kisunni Maqriziy katika kitabu chake "Imtina'u al-Asma'i" alimchukulia Abu Bakar kuwa ndiye Muislamu wa kwanza ambaye alikuwa na uwezo wa kumuunga mkono na kumsaidia Mtume wa Uislamu (s.a.w.w). [20] Ibn Hajar Katika kitabu "Al-Isaba", yeye alimchukulia Imam Ali (a.s) kuwa ndiye Mwislamu wa kwanza miongoni mwa watoto, Khadijah miongoni mwa wanawake, Zaid bin Harith miongoni mwa wamiliki wa watumwa na Bilal Habashiy ni miongozi mwa watumwa. Yeye amechukulia Abu Bakar kuwa ndiye mtu huru wa kwanza aliyesilimu. [21] Hata hivyo, Muhammad bin Jarir al-Tabari amesimulia kutoka kwa Muhammad bin Sa'ad kwamba; Abu Bakr alisilimu baada ya watu 50 kuingia Uislamu. [22]

Kulingana na maoni ya Rasul Jafarian, mwanahistoria wa Shia; Baadhi ya vyanzo vya kihistoria vilivyomchukulia Abu Bakar kuwa Mwislamu wa kwanza, kwa mujibu wa historia, vyanzo hivyo havina na msingi wowote katika mashiko ya histyoria, ila jambo hilo linatokana na migogoro ya kimadhehebu miongoni mwa Waislamu. [23]

Mpangilio wa orodha ya waliosilimu

Ibn Athir, mwanahistoria wa Kisunni, amewaorodhesha kwa mpangilio; Khadija (a.s), Ali (a.s), Zayd bin Haritha na Abu Bakar kuwa ndio Waislamu wa mwanzo.[24] Muhammad Baqir Majlisi, amewaorodhesha kwa mpangilo; Ali (a.s), Khadijah (a.s) na Ja'afar bin Abi Talib kwa ndiwo waumini wa kwanza wa Mtume (s.a.w.w). [25]