Zuleikha

Zuleikha (Kiarabu: زليخا أو زليخاء أو زليخة) alikuwa mke wa mheshimiwa/azizi wa Misri (kiongozi wa kijadi). Baadaye Zuleikha alikuja kuolewa na Nabii Yusuf (a.s) na kisa chache na Nabii Yusuf kimekuja katika Qur'ani Tukufu. [1] Jina la Zuleikha halijatajwa katika Qur'an bali ameelezwa kwa ibara kama; yule bibi wa nyumba aliyo kuwamo Yusuf alimtamani (الَّتِی هُوَ فِی بَيْتِهَا) na mke wa mheshimiwa wa Misri (امْرَأَتُ الْعَزِیز) [3] [4] Pamoja na hayo katika baadhi ya vyanzo vya tafsiri, [5] historia [6] na hadithi [7] jina lake limetajwa kuwa ni Zuleikha. Fakhru Razi mfasiri wa Qur'an anaamini kwamba, hakuna vyanzo vyenye itibari kuhusiana na jina hili. [8] Katika baadhi ya vyanzo pia jina la mke wa mheshimiwa wa Misri liimetambuliwa kuwa ni Zuleikha. [9]

Katika sehemu za Qur'an na Torati, kisa cha Yusuf na Zuleikha kimesimuliwa na kubainishwa. [10] Kwa mujibu wa baadhi ya watafiti, Quran na Torati zina tofautiana katika kubainisha na kusimuliia kisa hiki. [11] Kulingana na Quran, Zuleikha alimtaka kimapenzi Yusuf; Lakini Yusuf alikimbia kuelekea mlangoni baada ya “kuona hoja za Mola wake Mlezi.” [12] Nasser Makarem Shirazi, mmoja wa wafasiri wa Kishia, anaamini kwamba Nabii Yusuf aliokolewa kutoka katika mazingira hayo ya dhambi kwa msaada wa ghaib. [13] Zuleikha alimfikia Yusuf na kumchania kanzu yake. [14] Mbele ya mlango Yusuf na Zuleikha walikkutana na mheshimiwa wa Misri. [15] Zuleikha na Yusuf kila mmoja alimtuhumu mwenziwe kwa khiyana na usaliti. [16] Katika hali hiyo mtu mmoja wa ndugu wa Zuleikha alisema: Tunagalie, ikiwa kanzu yake imechanwa nyuma, basi mwanamke amesema uwongo, naye Yusuf ni katika wakweli. [17] Basi yule mtu alipoona kanzu yake imechanwa kwa nyuma, alisema: Hakika haya ni katika vitimbi vyenu wanawake. Bila ya shaka vitimbi vyenu ni vikuu. Kwa muktadha huo, Yusuf akawa ameondolewa tuhuma ya khiyana. [18]

Kulingana na baadhi ya ripoti, shahidi aliyemtetea Yusuf alikuwa mpwa wa Zuleikha miezi mitatu [19] ambaye alizungumza kwa uwezo wa Mwenyezi Mungu. [20] Hata hivyo, katika ripoti nyingine, shahidi huyo ametambulishwa kama mtu mwenye hekima. [21 ] Kulingana na baadhi ya wafasiri, Yusuf alitupwa gerezani kwa ombi la Zuleikha; [22] lakini baada ya muda Zuleikha alikiri hatia yake na ukweli wa Yusuf. [23]

Zuleikha alikuwa mwanamke mrembo, tajiri [24] na mwabudu sanamu. [25] Hakufanikiwa kupata watoto kutoka kwa mumewe. [26] Kulingana na baadhi ya vyanzo, baada ya Zuleikha kutubu katika uzee wake na kuwa mwabudu Mungu mmoja, alibadilika na kurudi katika ujana baada ya Yusuf (a.s) kumuombea dua na akaolewa na Yusuf. [27] Inasemekana kuwa, walifanikiwa kuzaa watoto wawili katika ndoa yao. [28] Hata hivyo, baadhi ya watafiti wanaamini kwamba hadithi hizi haziwezi kutegemewa kutokana na sababu mbalimbali, kama vile kuwepo matatizo na ishkali katika sanadi, mapokezi na andiko lake na muhtawa na maudhui yake imechukuliwa kutoka katika Torati. [29]

Kulingana na tafiti zilizofanywa, Zuleikha amekuwa na ushawishi mkubwa kwa mawazo na fikra za Kisufi. [30] Inasemekana kwamba, Masufi walisifu hali na muamala wa Zuleikha na wakitumia hali na miamala yake hiyo walibainisha mitazamo yao ya Kiirfani. [31] Kisa cha mapenzi cha Zuleikha kwa Nabii Yusuf (as) kimeakisiwa sana katika fasihi ya lugha mbalimbali ikiwemo fasihi ya Kifarsi, Kiituruki na lugha za Ulaya. [32].